Basic HTML Version
[
HiTiT HABER
|Temmuz - Aralık 2016
]
198
Yerleşim alanı olarak gelişmeye
oldukça elverişli bir yerde kurulmuş
olan Çorum son yıllarda büyük
bir gelişim göstermiş, ancak bu
modernleşme çabaları ilin genel
görüntüsünü de etkilemiştir. Tarihi
yaşatan, geçmişi özgün dekoru içinde
bize sunan, geleneksel yaşamı mimari
olarak da yansıtan yapıların pek çoğu
yıkılmış ya da harap durumdadır.
Günümüze ulaşabilen yapıların yok
olmasını önlemek için çalışmalara
ağırlık verilmiş ve çok sayıda yapı tescil
edilerek koruma altına alınmıştır. Fakat
bu yapıları koruma altına almak yeterli
çözüm olmayıp ilin kültürel açıdan
sağlıklı gelişimi için yeni yapılaşmadaki
değişme ve gelişmenin de eski ile uyum
içinde olması, mimari mirasımızla denge
sağlaması gerekmektedir.
Çorum’daki mimari miras içinde,
korunması gerekli sivil mimarlık
örneği olan eski Çorum evleri önemli
bir yer tutmaktadır. Fakat bunların
hepsinin özelliklerini günümüze kadar
koruyabildikleri pek söylenemez.
Bugün Çorum’da geleneksel Türk evi
niteliklerini taşıyan az sayıda ev vardır.
Bu evler 19. yy. sonu ya da 20.yy.’ın ilk
yarısına tarihlenmektedir.
Türk kentinde “mahalle” en önemli
ölçektir. Mahallenin bir birimi olan
Türk evi dıştan içe doğru sokak, avlu,
bahçe, sofa, oda sıralamasına göre
oluşmuştur. Geleneksel Türk evi küçük
ya da büyük mutlaka bir bahçesi olan,
kendi içine dönük bir plan tipine
sahip olup doğa ile bütünleşmiş, insan
ölçüsünde oluşturulmuş, dengeli
oranlara sahiptir. Eski Çorum evleri
de yapıldıkları dönemin geleneksel
yaşantısının bağımsız ruhunun
dayanışmasını yansıttığı gibi, mimarisi ve
çevresel nitelikleri açısından da önem
taşımaktadır.
Çorum evlerinin planı, geleneksel
Türk evi plan anlayışının yerel
özelliklerle karışmasından meydana
gelmiştir. Arazi yapısı, çevre şartları,
ailenin ekonomik koşulları ve
kendilerine özgü ihtiyaçları planlamayı
etkilemiş, farklı plan şemaları gelişmiştir.
Çorum evleri genelde iki katlı
olup çıkmalıdır. Yapımlarında ahşap
çatkı araları kerpiç dolgu şeklinde olan
“Hımış” tekniği veya kalın kalaslar arası
aralıksız olarak ince çıtalarla kapatılıp
üzerine sıva sürülerek yapılan “bağdadi”
teknik kullanılmıştır.
Evler genellikle sokak kenarlarına ya
da bahçenin kuzey köşelerinden birine
yapılmıştır. Evlerin dışarı ile ilişkisi
İskilip Çatalkara Kültür ve Sanatevi
Bilaller Konağı
Hanoğlu Konağı